تحلیل کهن‌الگوی سفر قهرمان در داراب‌نامه طرسوسی براساس الگوی جوزف کمپبل

جوزف کمپبل با ارائه کهن‌الگوی سفر قهرمان، کوشیده است نشان دهد که سفر قهرمانان در آثار روایی ملت‌های مختلف، غالباً از الگوی واحدی تبعیت می‌کند. به عقیدۀ او این الگو از سه بخشِ جدایی، تشرف و بازگشت تشکیل شده است. در پژوهش حاضر میزان تطابق سفر داراب در داراب‌نامه طرسوسی، با این الگو بررسی شده است. پیکی داراب را به سفر دعوت می‌کند. در ابتدا در اجابتِ دعوت، تعلّل می‌ورزد، سپس سفر را آغاز می‌کند. با فائق آمدن بر نگهبانان آستان نخستین، وارد جادة آزمون می‌شود و بر موانع آن غلبه می‌کند. سپس با زن وسوسه‌گر مواجه می‌شود و سرانجام با خدابانو ازدواج می‌کند. وی در آشتی با پدر موفق است و به برکت نهایی می‌رسد. اگرچه او در ابتدا از بازگشت امتناع می‌کند، در نهایت به وطن باز می‌گردد و از نگهبانان آستان بازگشت عبور می‌کند و با غلبه بر مشکلات پیش رو، ارباب دو جهان می‌شود. هرچند بخش‌های اندکی از الگوی کمپبل در این داستان وجود ندارد، نتایج پژوهش گویای تطابق این سفر بر الگوی یاد شده است.